106 jaar
Hommage aan de honderdzesde geboortedag van Sadegh Hedayat!
17 februari 1903, Teheran, Iran - 8 april 1951, Parijs, Frankrijk
Om uw boeken te bestellen, klik a.u.b. op het onderstaande beeld om uw bestelling te plaatsen via een e-mail op info@talenhuis.com:
Sadegh Hedayat
Een teil met zeepbellen
HET TALENHUIS
DRACHTEN - NEDERLAND
Oorspronkelijke titel:
(oesaneh = legende)
Nederlandse vertaling uit het Perzisch (Farsi) en aantekeningen: Soleimani, Ali
Tekeningen:
Alexander Platjouw, alexanderplatjouw@gmail.com
De foto op pagina 4 is de meest beroemde foto van Sadegh Hedayat en betreft een kopie uit de 3de Perzische druk ‘Neerangestan’, 1963.
De foto op pagina 7 is één van de laatste foto's van Sadegh Hedayat en betreft een kopie uit een privé collectie.
De afbeelding van de plattegrond van de begraafplaats Le Père Lachaise op pagina 193 is een kopie van een plattegrond, uitgegeven door Editions Vermet Paris.
De foto van het grafmonument van Sadegh Hedayat op pagina 195 is uit het archief van Het Talenhuis.
Druk- en bindwerk: Donkel & Donkel, Drachten - Nederland
ISBN/EAN: 978-90-78660-08-8
(Pakket in een cassette: Perzische folklore)
ISBN/EAN: 978-90-78660-11-8
Eerste druk: 17 februari 2009
Uitgever:
HET TALENHUIS
01062831 KvK. Leeuwarden 10-10-1991
JANSONIUSPLEIN 19
9203 NH DRACHTEN
Tel.:(+31) 0512 - 540560
Internet: www.talenhuis.com
E-mail: info@talenhuis.com
Sadegh Hedayat 1903 - 1951
INHOUDSOPGAVE
Voorwoord 7
Inhoudsopgave 9
Noot van de vertaler 11
Een teil met zeepbellen 13
Inleiding Oesaneh (legenden) door Hedayat 15
Kinderliedjes 27
Slaapliedjes 74
Spelletjes 87
Raadsels 106
Volksliedjes 111
Nawoord 145
Een korte levensbeschrijving van Sadegh Hedayat 168
Plattegrond v/d begraafplaats Le Père Lachaise 193
Foto van het grafmonument van Sadegh Hedayat 195
Literatuurlijst 197
Verdere literatuur 199
Inleiding Oesaneh (legenden) door Hedayat (In het Perzisch) 201 – 205
دیباچه ی اوسانه فارسی از صادق هدایت ۲۰۱ - ۲۰۵
Voorwoord
106 jaar Sadegh Hedayat
Het is voor meer dan negen en negentig procent van de kinderen van Adam gewoon, dat de dood hun einde betekent.
Het is voor meer dan negen en negentig procent van de rest ook gewoon, dat zij met de titel van overledene, zaliger, wijlen of dergelijke in de geschiedenis verdwijnen.
Uiteindelijk bereikt van die laatste minder dan één procent het leven zonder dood. Eigenlijk is voor deze groep
de dood nog maar het begin. Het begin van groot worden en blijvend groter worden. Natuurlijk niet in de betekenis van groot worden in volmaaktheid.
Met de dood van een ieder uit deze groep, begint het stralen van een bundel licht, die met de dag stralender wordt tot deze persoon een zon wordt of een prachtige ster in zijn of haar gemaakte heelal.
Voor de lieden van deze groep is de dood het ochtendgezang van de overwinning op de duisternis.
Pas na de dood van deze mensen, maken hun eigen cultuurgenoten kennis met hun betekenis, en langzamerhand mensen van andere culturen. Op een gegeven moment worden ze gewaardeerd en bewonderd door iedereen en overal.
Deze mensen zijn de vervullers van de grote wens van de mensheid. En Sadegh Hedayat is ongetwijfeld één van hen. Zijn begin van groot worden is al begonnen.
***
Het is voor Het Talenhuis een bijzondere eer om het werk van deze grootmeester van de Perzische literatuur in het Nederlands te mogen uitgeven. Bij leven en welzijn zal de uitgever ieder jaar, rond februari, een werk van Sadegh Hedayat publiceren.
Voor het volgende jaar staat zijn meest wereldberoemde roman ‘Boefe Koer’ (De blinde oehoe) op de agenda.
17 februari 2009,
Het Talenhuis.
Uit deze reeks zijn eerder bij Het Talenhuis verschenen:
1- Heer Hadzji, 2003, 90-801363-9-5
2- De zwerfhond, 2004, 90-807633-1-4
3- Juffrouw Alawiyeh, 2005, 90-807633-4-9
4- Boodschap van Kafka & De zwerfhond, 2006, 90-807633-7-3
5- Boek van bedrog, 2007, 978-90-78660-02-6
6- Het Paarlen Kanon, 2008, 978-90-78660-04-0
Noot van de vertaler
Als eerste wordt iedereen hartelijk bedankt die een bij-drage heeft geleverd aan de vertaling, correctie, uitgave en vooral bij het op rijm zetten van dit werk.
Dit werk is een experiment, en wordt ter beoordeling aangeboden. Het is een poging tot rijmen en het aanbrengen van ritme. Het is geen sinterklaasgedicht, zoals de Nederlandse taal dat kent, maar enigszins draagt het wel het jasje ervan. De gedachten van de lezer gaan op het eerste gezicht bij dit werk naar de vorm van een sinterklaasgedicht. Deze vorm is gekozen en ontwikkeld om het werk enigszins op te leuken. Of dit experiment is geslaagd, moet nog blijken.
Een sprookje of een dergelijk verhaaltje dat op rijm staat, maakt meer indruk. Om dit in een andere taal weer te geven, is men genoodzaakt om een dichtvorm te zoeken die hier het best bij past. Indien in de taal waarin het sprookje wordt vertaald niet dezelfde dichtvorm voorkomt, heeft men geen andere keus dan het creëren van een nieuwe vorm.
Zoals er prozaïsche poëzie bestaat, bestaat er ook poëtisch proza. Of dit werk ook onder het poëtisch proza kan worden gerekend, moet nog blijken. Dit werk bevat het voornaamste element van een gedicht niet volledig, namelijk het element van verbeelding. De wijze van vertelling staat echter dichterbij proza. Dus direct en openlijk, en niet zoals bij poëzie, indirect en verborgen.
Dit werk is enigszins tussen wal en schip geraakt: tussen poëzie en proza.
Bij de klassieke poëzie gaan de dichtelementen, fantasie
en verbeelding hand in hand met ritme en vooral met rijm, ofwel het wonder van het gedicht, terwijl proza daar enigszins arm aan is. Bij dit experiment van poëtisch proza is getracht om de kracht, discipline en vorm van poëzie te combineren met de grenzeloze mogelijkheden van proza.
Enerzijds is er geprobeerd om de kunst en de stijl die poëzie heeft in proza te gebruiken, te weten: het kort en krachtig zijn, het voorkomen van herhalingen, en het schoon en aantrekkelijk zijn.
Anderzijds is getracht om de poëzie dichterbij de eenvoudiger gesteldheid en aard van proza te brengen.
Bij dit experiment, dat een aantal jaren in beslag heeft genomen, wordt de meeste aandacht aan het rijm gegeven, dan pas aan het ritme, en als laatste aan de regels en wetten van het metrum.
Het rijm houdt verband met de menselijke genegenheid en aard. Een op rijm gestelde tekst wordt met meer genoegen gelezen en kan gemakkelijker worden onthouden, terwijl bij een stuk proza, voorzichtig gezegd, dit minder het geval is.
***
De oorspronkelijke Perzische tekst van ‘اوسانه’ (oesaneh = legende) is als volgt in deze uitgave opgenomen: Inleiding oesaneh (legenden) door Sadegh Hedayat aan het eind van het boek(Pagina’s: 201 - 205).
De Perzische tekst bevindt zich naast, boven of onder de Nederlandse vertaling.
Kritiek, opmerkingen en suggesties zijn welkom.
Drachten, 17 februari 2009,
dr. Ali Soleimani.
INLEIDING
OESANEH (LEGENDEN)
Door Sadegh Hedayat
Roemi (1207 - 1273):
‘Lees aan de kinderen legenden voor,
ze zijn vol mysterie en wijsheid hoor,
ze bevatten humor, waarde vrinden,
schatten zijn altijd in ruïnes te vinden!’
Iran beloopt de weg van het modernisme. Het modernisme is te zien bij alle lagen van de maatschappij. Langzamerhand veranderen de gedachten en de oude wijze van handel en wandel. Sommige daarvan verlie-zen hun geldigheid voorgoed en verdwijnen voor altijd.
Het is spijtig dat een deel van de legenden, verhalen, gedachten en liederen die tot ons nationale erfgoed behoren, verloren gaan en in het archief van vergetelheid terechtkomen.
Ze zijn door onze voorvaderen generatieslang aan ons doorgegeven. Wellicht is het feit dat men dit nationale gedachtegoed als onbeduidend en gering beschouwt één van de redenen van het verloren gaan ervan. Aan dit feit moet nog worden toegevoegd dat men geen
moeite heeft gedaan om ze te verzamelen en te bewaren. Men heeft ze als iets overbodigs beschouwd; met andere woorden: men neigde ernaar ze te vergeten.
Er zijn ontelbare dichters van wie de gedichtenbundels vandaag de dag door niemand worden opengeslagen. Laat staan, dat iemand weet dat ze ooit hebben bestaan. Vanzelfsprekend verliezen belangrijke zaken en gedachten van voorheen hun waarde door de verandering van de tijd. Sommige uitdrukkingen en gezegden verliezen hun smaak en sommige hun betekenis. Maar de literaire werken die een sterke gedachte en een echte waarheid bevatten, blijven actueel. Sterker nog, hun waarde stijgt met de dag.
...
Een Friese uitdrukking:
De ien: ‘Wer giest hinne?’
De oare: ‘Nei futsje finne,
’k pak it kealtsje by de sturt,
en lit it dan wer rinne!’
***
Letterlijke Nederlandse vertaling:
De één: ‘Waar ga je naartoe?’
De ander: ‘Naar het foetsie weiland,
ik pak het kalfje bij de staart
en laat het dan weer rennen.’
***
Op rijm gezette Nederlandse versie.
‘Waar ga je naartoe?’ vroeg de één.
De ander: ‘Naar het weiland, meteen,
om het kalfje bij de staart te pakken,
en het weer los te laten bij de drinkbakken.’
Er was eens op aarde
een vrouw, een bejaarde.
Ze had de hele dag
een warme glimlach.
Het paard, voor de poen,
was een olieperser toen.
De ezel was met veel elan,
een vakkundig timmerman.
De hond was slager,
net zoals zijn zwager.
De kat was kruidenier
met heel veel plezier.
De kameel was viltmaker,
tevens een goede schaker.
...
Het grafmonument van Sadegh Hedayat op de begraafplaats Le Père Lachaise.
DE PRIJS VOOR ÉÉN
EXEMPLAAR, INCLUSIEF B.T.W. EN VERZENDKOSTEN
IS:
25/-* --------------------------------------------- N.B. Bij bestellingen uit België of andere Europese landen word 5% extra portokosten in rekening gebracht! Deze prijzen zijn geldig tot 01-01-2025. |
INCLUSIEF B.T.W. EN VERZENDKOSTEN PER EXEMPLAAR.
Om uw boeken te bestellen, klik a.u.b. op het onderstaande beeld om uw bestelling te plaatsen via een e-mail op info@talenhuis.com:
Bij ontvangst van uw bestelling, ontvangt
u ter voldoening een
factuur. Stuur geen geld of cheque mee. UW BESTELLING WORDT ZO SNEL MOGELIJK VERWERKT. N.B! Geachte heer / mevrouw! Het kan door omstandigheden voorkomen dat dit formulier ons niet bereikt. Daarom verzoeken wij u vriendelijk om uw bericht nogmaals via een E-mail naar ons: info@talenhuis.com op te sturen, indien u binnen drie dagen geen reactie van ons hebt ontvangen na het inzenden van uw formulier. |